ÖZET

Bu çalışmada, başlangıç sehimlerinin gemi tipi desteklenmiş panel yapılarının nihai mukavemet değerleri üzerindeki etkileri, başlangıç sehim formlarının nasıl elde edildiği açısından ele alınmış ve analiz edilmiştir. Gemilerdeki desteklenmiş paneller, operasyonel ömürleri boyunca karmaşık yükleme koşullarına maruz kalmakta ve yapısal bütünlüklerinin korunmasını kaçınılmaz hale getirmektedir. Mukavemetlerinin ve göçme modlarının doğru bir şekilde tahmin edilmesi, çeşitli kusurların davranışları üzerindeki etkilerinin kapsamlı bir şekilde anlaşılmasını gerektirir. Bu çalışmada, başlangıç kusurlarının iki temel kaynağı ele alınmıştır. Bunlar, doğrusal öz değer burkulma analizi sonuçları ve dijital fotogrametri tabanlı ölçümler sonucunda ortaya çıkan burkulma modu şekilleridir. Üretim sürecinden kaynaklanan burkulma modu şekilleri, doğrusal statik yapısal analiz kullanılarak elde edilmiştir. Öte yandan, fiziksel yapının yüksek çözünürlüklü görüntülerini analiz ederek kusurları yakalamak ve ölçmek için dijital fotogrametri kullanılmıştır. Sayısal hesaplamalar, bu iki tür başlangıç kusurunun doğrusal olmayan sonlu elemanlar yöntemi (NLFEM) analizlerine dahil edilmesiyle gerçekleştirilmiştir. Burkulma modu kusurları geometrik düzensizlikler olarak uygulanırken, fotogrametri tabanlı kusurlar ideal geometriden istatistiksel olarak temsili sapmalar olarak elde edilmiştir. Desteklenmiş panelin yapısal davranışı, boyuna tek eksenli basınç yüklemesi altında analiz edilmiştir. Ansys 2019R2 versiyonundan itibaren artık kullanılmayan Türk Loydu'nun S.P 01/19 teknik genelgesinde verilen prosedür yerine yeni bir NLFEM proje şeması kullanılmıştır. Önerilen bu yöntemin geçerliliği, Ansys 2022R2 versiyonunda, burkulma modu başlangıç kusurlarını dikkate alan iki doğrulama çalışması ile kanıtlanmıştır. Daha sonra, Trabzon'daki bir tersanede imal edilen modelden dijital fotogrametri yöntemi ile Photomodeler V. 2023.3.0.238 programında oluşturulan desteklenmiş panel yapısı için bir uygulama çalışması yapılmıştır. NLFEM analizi, hem öz değer burkulma analizinden sonra elde edilen başlangıç sehimleri modeli ile hem de kaynak montaj işlemlerinden sonra doğal olarak yapısal bozulmalara uğramış model için gerçekleştirilmiştir. Karşılaştırmalı nihai mukavemet sonuçları oldukça tutarlı belirlenmiş ve bu da dijital fotogrametrik modelleme yönteminin gemi yapı elemanlarının mukavemet analizinde kullanılabileceğini göstermiştir.